|
ÖNSÖZ
BİBLİYOGRAFYA
KISALTMALAR
I. BÖLÜM
HASAN BEY-ZÂDE AHMED PAŞA'NIN HAYATI
Hasan Bey-zâde Ahmed Paşa'nın ilk devirleri ve Divan-ı hümayun'a intisabı
Teslimatî vazifesiyle Eğri-seferi’ ne iştiraki
Varat-seferi'ne iştiraki
Uyvar-seferi'ne katılması ve Baştezkireciliğe tayini
Kanije-seferi'ne iştiraki ve Reisülküttab Vekâletine getirilmesi
İstolni-Belgrad'ın geri alınmasına ve Peşte muhasarasına iştiraki
Baştezkireci olarak sipahi isyanındaki rolü
Baştezkirecilikten azli ve Sadaret Kaymakamı tezkireciliğinde bırakılması
Defter-i hakanî Emini Kaymakamlığı ve Defter Eminliği
Maliye hizmetine geçmesi ve Emval-i Sultanî Defterdarlığı
Anadolu Defterdarlığı
Tuna, Karaman, Halep Defterdarlıkları ve Kefe, Karaman
Beylerbeyilikleri
Hasan Bey-zâde Ahmed Paşa’ nın vefatı
II. BÖLÜM
HASAN BEY-ZÂDE AHMED PAŞA'NIN ESERLERİ
I- Târîh
II- Usûlü'l-hikem fi-nizâmi'l-âlem
III- Mecmua
III. BÖLÜM
HASAN BEY-ZÂDE AHMED PAŞA'NIN TARİHÇİLİĞİ
1- Kaynaklarını nakillerinden ortaya çıkan hususlar
2- Kaynak seçerken dikkat ettiği hususlar
3- Tenkidî düşünceleri
4- Tasnifte dikkat ettiği hususlar
5- Tahkik fikri ile ilgili hususlar
6- Kendisinden sonraki müverrihlerin Hasan Bey -zâde ile ilgili kayıtları
7- Hasan Bey-zâde'nin kendi devri ile ilgili hatalı aktarmaları
IV. BÖLÜM
HASAN BEY- ZÂDE AHMED PAŞA'NIN ÜSLUBU
1- Seciler (Nesirde kafıyeler)
2- Manâyı kuvvetlendirmek için kullanılan müterâdif (eş anlamlı) kelimeler
3- Atasözleri
4- Deyimler ve mecâzî ifadeler
5- Benzetmeler
V. BÖLÜM
HASAN BEY -ZÂDE TÂRÎHİ'NİN İKİNCİ BÖLÜMÜNÜN MUHTEVASI
VI. BÖLÜM
A- HASAN BEY-ZÂDE TÂRÎHİ’NİN TELİF SEBEBİ
B- HASAN BEY-ZÂDE TÂRÎHİ’NİN TELİF MERHALELERİ
I- Birinci telif
II- İkinci telif
III- Üçüncü telif
IV- Dördüncü telif
V- Beşinci telif
VI- Son telif
VII. BÖLÜM
HASAN BEY-ZÂDE TÂRÎHİ’NİN KAYNAKLARI
I- Kemâl Paşa-zâde'nin "Tevârîh-i Âl-i Osmân"ı
II- Matrakcı Nasûh'un "Süleymân-nâme"si
III-Celâl-zâde Mustafa'nın `"Tabakâtü'I-memâlik ve derecâtü’l-mesâlik’’i
IV- Ramazân-zâde Mehmed Paşa’ nın `"Târîh-i müntehabli´l- fehmi akreb"i
V-Mehmed Mecdî'nin "Hadâ'ıku'ş-Şaka'ık" veyâ "Şakâ'ık Tercemesi’’
VI- Hâce-zâde Mehmed Efendi'nin "İbtihâcü't Tevârîh"i
VIII. BÖLÜM
HASAN BEY-ZÂDE TÂRÎHİ’NİN TESİRLERİ
I- Nevî-zâde Atâî'nin "Şaka'ık Zeyli" veya "Hada'ıku'l-haka’ık fi tekmileti’ş-şaka’ık’’ı
II- Peçuylu İbrahim'in "Târîh"i
III- Kâtib Çelebi’nin "Fezlekesi"si
IV-Solak-zâde Mehmet Hemdemî’nin "Târîh"i
V-Naîmâ'nın "Ravzatü'l-huseyn fî hulâsati ahbâri'l-hâfıkey¨i
IX. BÖLÜM
HASAN BEY-ZÂDE TÂRÎHİ NÜSHALARININ TAVSİFİ
A Birinci telif nüshalar
B- İkinci telif nüshaları
C-Üçüncü telif nüshaları
D- Dördüncü telif nüshaları
E- Beşinci telif nüshası
F- Son telif nüshaları
X. BÖLÜM
METİN TESİSİNDE TAKİB EDİLEN YOL
SONUÇ
HASAN BEY-ZÂDE TÂRÎHİ
MUKADDİME
EI-Cildü's-sânî min Tevârîhi âli Osmân, -ebbeda'llâhu silsiletehum ilâ Yevmi'I-haşri ve'l-mîzân
METİN
1- Tafsîl-i gazavat u vekayi` der-zamân-ı Sultân Süleymân Hân,-tegammedehu’llâhu bi'l-Gufrân-
2- Reften-i Şeh be-Belgırad ve muzaffer şudeneş
3- Azm-i Sultân be-feth-i hısn-ı Rodos
4-Sûr-ı tezevvüc-i Vezîr-i a`zam İbrâhîm Paşa
5- Gazâ'-i sâlis-i Sultân Süleymân be-tedbîr-ı Vezîr-i Âsaf-unvân
6- Tafsîl-i binâ'-i cisr ber-nehr-i Sava
7- Musahhar geşten-i ba`z-ı büldân be-ikdâm-i cenâb-ı Şeh Süleymân
8- Zikr-i tafsîl-i harb der-Varadin
9- Zikr-i feth-i İlok ve ba`z-ı kılâ`
10- Azm-i Düstûr be-tahrîb-i cüsûr
11- Der-beyân-ı ceng-i sahrâ-yı Mohac
12- Zikr-i tafsîl-i feth-i hısn-ı Budun
13-Azm-i Sultân be-cânib-i Peşte
14- Zikr-i ba`z-ı fütûh der-avdet
15- Ric`at-ı Sultân be-Dârü's-saltana
16-Gazâ-yı râbi`-i ân Şâh-ı devrân
17- Zikr-i katl-i Kabız-ı mülhid-hısâl
18- Der-hitân-ı hazret-i şehzâdegân
19- Cülûs-ı mevâlî der-ân-ı sûr-ı âlî
20- Zikr-i ba`z-ı vekayi` ü ahvâl
21- Cihâd-ı hâmis-i Sultân Süleymân
22- Muhârebe-i hân-ı Tatar bâ-birâdereş İslâm Girây
23- Zikr-i tahlis-i kal`a-i Koron ez-dest-i Firenk ve maktûli-i
Mîr Şeref be-ikdâm-ı Ulama Paşa
24- Gazâ-yı sâdis-i ân zıll-ı Yezdân
25- Cihâd-ı sâbi`-i Sultân Süleymân
26- Cihâd-ı sâmin-i Sultân-ı a`zam, Süleymân-ı zamân,Şâh-ı mükerrem
27- Cihâd-ı tâsi`-i ân Şâh-ı devrân be-Ostorgon zi-mülk-i ehl-i tuğyân
28- Cihâd-ı âşirest, ahvâl-i Elhâs
29-Musahhar geşten-i hısn-ı Tımışvar,yek ü deh ez-gazâyı Şâh-ı ebrâr
30- Cihâd-ı düvâzdeh bud-ı Nahcıvân
31- Sefer-i Üsküdar-ı celîlü'1-âsâr
32- Gazâ-yı âhıreş mi-şud-ı Sigetvar
33- Zikr-i ahlâk-ı hisân-ı ân Süleymân-ı zamân
34- Ebniye-i hayr-ı Süleymân-ahd
35- El-Vüzerâü'l-izâmu fi zamânı saltanatihi
36- El-Ulemâü'l-kirâmu fi zamânı hılâfetihi
3'7- El-Meşâyıhu fi eyyâmı hılâfetihi
38- Zikr-ı ahvâl-i Şehinşâh-ı halîm, fâtih-i Kıbrıs, cenâb-ı Şeh Selim
39- Firistâden-i Şâh-ı kişver-sitân be-teshîr-i Kıbrıs guzât-ı zamân
40- Zikr-i inhizâm-ı Donanma-yı hümâyûn ve şehîd geşten-i Kapudan Ali Paşa
41- Azm-i Sinân Paşa be-teshîr-i Yemen
42-Azm-i ân Vezîr-i memleket-güşâ be-feth-i Halku'l-vâd
43- Zikr-i ba`z-ı vekâyi` ü ahvâl
44- Tetimme-i vekâyi` der-zamân-ı Pâdişâh-ı mezbûr
45- Bakıyye-i vekâyi` ü ahvâl
46- Zikr-i hayrât ı hisân-ı ân Pâdişâh-ı cihân
47- İcmâlu ahvâli'l-vüzerâi'l-izâmi fı zamânihi
48- El-Ulemâü'l-izâmu fi zamânı saltanatihi
49- El-Meşâyıhü'l-kirâmu fi zamânihi
50- Cülüs-ı hazret-i Sultân Murâd Hân be-taht-ı vâlideş Sultân Selim Hân
51-Tafsîl-i sebeb-i zuhûr-ı sefer-i Şark-ı dalâlet-gark
52- Zikr-i feth-i kal`a-i Şîrvân ve Kars ve Tiflîs
53- Musahhar geşten-i Bâb-ı Hadîd-est
54- Zikr-i şehîd geşten-i Mehemmed Paşa ve vefât-ı Ahmed Paşa ve Mustafa Paşa
55- Tafsîl-i sûr-ı ihtitân-ı Şehzâde Sultân Mehemmed Hân
56- Zikr-i ma`zûlî-i Sinân Paşa
5i- Zikr-i sipehsâlârî-i Ferhâd Paşa
58- Zikr-i ba`z-ı vekâyi` ü ahvâl
59- Azîmet kerden-i Osmân Paşa be-dergâh-ı Şeh-i iklîm-bahşâ
60- Sipehsâlârî-i Osmân Paşa
61- Der-zikr-i âmeden-i İbrâhîm Paşa ez-Mısır ve tafsîl-i sûr-izdivac-
62- Müyesser geşten-i teshîr-i Tebrîz ve beyân-ı muhârebe der-fezâ´-i ân belde-i dil –âvîz
63- Azîmet kerden-i Ferhâd Paşa
64- Zikr-i katl-i mîr-i mîrân ve defterdâr bâ-hücûm-ı sipâh-ı şakavet-âsâr
65- Zikr-i ba`z-ı bina der zaman ı Padışah ı mezbûr
66- Zikr-i feth-i- Gence ve ahvâl-i sulh
67- Müşerref geşten-i Ferhâd Paşa be-mühr-i Pâdişâh-ı mülk-bahşâ
68- Zikr-i teshîr-i Pespirim ve Polata
69- Zikr-i teshîr-i kal`a-i Yanuk
70- Zikr-i âsâr-ı hayr ve ahlâk-ı hisân-ı ân Pâdişâh-ı sâmî-mekân
71- El-Vüzerâü'l-ızâmu fi zamanı saltanatihi
72- El-Ulemâü'l-izâmu fi eyyâmı hılâfetihi
73- El-Meşâyıhül-kirâmu fi zamânihi
74- Cülûs-ı hazret-i Sultân Mehemmed
75- Zikr-i ahvâl-i gazve-i Eflak
76- Azîmet kerden-i Sultân be-Eğri
77- Zikr-i ibka vü nasb-ı Gâzi Girây Hân
78-Azm-i Saturcı be-savb-ı Üngürus
79-Azm-i Saturcı be-teshîr-i Varat
80- Azm-i Paşa be-gazve-i Uyvar
81- Zikr-i teshîr-i kal`a-i Kanije
82- Zikr-i ba`z-ı vekâyi` ü ahvâl
83- Zikr-i ba`z-ı vâkı`a-i acîbe
84- Zikr-i vefat-ı İbrâhîm Paşa
85- Zikr-i serdârî-i Hasan Paşa
86- Teveccüh kerden-i Hasan Paşa be-Belgırad ve ba`d-ezân be-İstanbul azimet kerden
87- Zikr-i ıtâ`at kerden-i Dîvâne Hasan birâder-i Kara Yazıcı
88- Zikr-i serdârî-i Lâlâ Mehemmed Paşa ve teshîr kerden-i kal`a-i Peşte râ ez-dest-i küffar
89- Zikru evlâduhü'l-kirâmu fi zamânı saltanatihi
90- El-Vüzerâü'l-izâmu fi zamânı saltanatihi
91- El-Ulemâü'l-izâmu iı zamânı saltanatihi
92- El-Meşâyıhü'l-kirâmu fi eyyâmı hılâfetihi
93- Cülûs-ı hazret-i Sultân Ahmed şeved der-cennet- i a`lâmuhammet
94- Zikr-i serdârî-i Ali Paşa
95- Zikr-i hayrât-ı hisân-ı ân Sultân-ı zamân
96- Zikr-i evlâd-ı emcâd-ı ân Pâdişâh-ı zamân
97- El-Vüzerâül-izâmu iı zamânı saltanatihi
98- El-Ulemâü'l-kirâmu fi eyyâmı hılâfetihi
99- El-Meşâyıhü'l-kirâmu fi evânı saltanatihi
100- Tafsîl-i cülûs-ı Sultân Mustafa Hân ve mahlû` şudeneş be-ittifâk-ı ba`z-ı kesan
101- Zikr-i tafsîl-i hâl-i Hân-ı Osmân
102- Zikr-i tafsîl-i gazve-i Hotin
103- Zikr-i şehîd şuden-i Sultân Osmân ve cülûs kerden-i Sultân Mustafa bâr-ı dîger ber-serîr-i saltanat
104- Zikr-i serdârî-i Cigal-oğlı Mahmûd Paşa ber-Abaza
105- Müşerref geşt-i Paşa-yı Kemânkeş be-mühr-i Pâdişah-ı ma`delet-bahş
106- Cülûs-ı hazret-i Sultân Murâd Hân be-taht-ı saltanat bâ-emr-i Yezdân
107- Zikr-i ba`z-ı vekayi` ü ahvâl akab-ı cülûs-ı ân Şâh-ı adîmü'l-misâl
108- Zikr-i bâ`is-i katl-i Kemânkeş Ali Paşa ve becâyeş nişesten-i Çerkes Mehemmed Paşa
109- Zikr-i serdâr ve vezîr-i a`zam şuden-i Çerkes Mehemmed Paşa ve vefâteş der-râh-ı sefer
110- Zikr-i serdâr ve vezîr-i a`zam şuden-i Hâfız Paşa ve munfasıl geşteneş ve ba`d-ez-ân serdâr şuden-i Halil
Paşa bâ-vezâret-i uzmâ
111- Der-beyân-ı serdâr şuden-i Husrev Paşa ve feth-i Erzurum kerdeneş, -alâ mâ- şâ`a ve feşâ´
112- Tafsîl-i azîmet kerden-i Husrev Paşa be-Bağdâd ve zikr-i ba`z-ı vekâyi`-i garîbe der-esnâ'-i teveccüh-i ân Serdâr-ı bâ-vakâr-ı şecâ`at-nihâd
113- Tekmile-i vekâyi` ki ba`d-ez-reften-i ân Serdâr-ı bülend-i`tibâr der-südde-i sa`âdet-medâr zâhir ü şâyi` şude-est
114- Zikr-i ba`z-ı vekâyi`ki beyne'n-nâs,şâyi` şude-est
1 15- Rezm-i hazret-i Murtazâ Paşa bâ-Kızılbaş-ı evbâş
116- Feth-i Revân be-dest-i hazret-i Sultân Murâd-ı Gâzî
İNDEKS
|
